Gelijke Beloning: Wat zegt de wetenschap?
Is er onderzoek beschikbaar over loontransparantie? En wat is de conclusie van deze studies?
Onderzoek naar Loontransparantie
Voordat ik mijn boek over loontransparantie schreef, heb ik veel wetenschappelijke onderzoeken gelezen. Elk onderzoek verkende een iets ander aspect van loontransparantie en zo groeide mijn begrip van het onderwerp. Sommige studies richtten zich op individuele bedrijven en rapporteerden wat de onderzoekers observeerden nadat loontransparantie was ingevoerd. Andere studies richtten zich op nationale wetgeving en kwamen met suggesties voor beleidsverbeteringen.
Onderzoekers dragen bij door de uitkomsten van dit soort programma’s wetenschappelijk te meten en aanbevelingen te doen over hoe we succesvoller kunnen zijn. Daarnaast vind ik het inzichtelijk om te lezen hoe theoretische concepten in de praktijk werken. Hier zijn vijf (of eigenlijk zes!) onderzoeksartikelen die ik nuttig vond.
Vijf onderzoeken naar loontransparantie die je moet lezen
Een studie die ik steeds weer doorlees is “Is Pay Transparency Good?” van Zoë Cullen. De auteur schrijft veel over dit onderwerp en legt zorgvuldig de positieve en negatieve effecten van loontransparantie uit. Ze onderscheidt horizontale loontransparantie (tussen collega’s), verticale transparantie (tussen verschillende lagen van senioriteit) en cross-firm transparantie (tussen concurrerende organisaties). Dit onderscheid helpt bij het bespreken van de verschillende effecten (positief en negatief) na de invoering van loontransparantie. Cullen gebruikt ook studies van andere onderzoekers om haar bevindingen te onderbouwen. Als je een grondige introductie wilt in de gevolgen van het vaststellen van gelijke beloning, is dit artikel een goed startpunt.
Ik blijf herhalen dat duidelijke en nauwkeurige communicatie een belangrijkse bijdrage levert aan het succes van je loontransparantieproject. Iedereen heeft een mening over loon, zelfs als ze hun eigen salaris niet openbaar delen. Het artikel “What do you think of transparent pay?” onderzoekt hoe mensen écht denken over loontransparantie. Konrad Kulikowski volgde het internetdebat in Polen nadat een nieuwe wet werd geïntroduceerd, die transparantie moest verbeteren door loonbandbreedes in vacatures op te nemen. Deze studie biedt waardevolle inzichten omdat het de publieke opinie op een kwalitatieve manier evalueert. De auteur classificeerde deze online reacties in overkoepelende thema’s. Je vindt twee tabellen: één georganiseerd langs positieve sentimenten en één langs negatieve sentimenten. Deze tabellen helpen je voorbereiden op de verschillende reacties bij het implementeren van loontransparantie in je organisatie. Je leest wat mensen écht denken over je initiatief: wat zeggen ze NIET hardop?
En nog een onderzoek over het onderwerp communicatie: Peter Bamberger schrijft vaak over loontransparantie. Het lezen van “Pay Transparency: Conceptualization and Implications for Employees, Employers, and Society as a Whole” helpt je om de nuances in transparantie te begrijpen: van transparantie op het gebied van loon tot proces of communicatie. Je ontdekt dat proces- en communicatietransparantie meestal gunstige gevolgen hebben. Loon-uitkomsttransparantie kan leiden tot meer afgunst, contraproductief werkgedrag en looncompressie. Deze inzichten helpen je te bepalen hoe je transparantie het beste kunt benaderen in je organisatie. Bedenk dat je transparantie stapsgewijs kunt invoeren: je hoeft niet het salaris van elke individuele werknemer openbaar te maken.
Mensen zeggen vaak dat loonverschillen bestaan omdat mannen betere onderhandelaars zijn. Maar voordat je die conclusie onderschrijft, moet je deze studie over “Gender Differences in Negotiation” lezen. Want is het wel de onderhandelaar? Het blijkt dat het geslacht van de onderhandelingspartner een onverwacht grote rol speelt. En lees vervolgens “Can Interventions Reduce the Gap?” door María P. Recalde en Lise Vesterlund voor suggesties over hoe we onze bedrijven en instellingen kunnen verbeteren in plaats van vrouwen te dwingen om meer op mannen te lijken.
Tot slot bleek uit een studie gepubliceerd door de International Labour Organization (ILO) dat loontransparantie kan helpen de genderloonkloof te verkleinen. Hun onderzoek toont aan dat maatregelen voor loontransparantie, zoals periodieke loonrapportages en looncontroles, werknemers meer informatie geven om over gelijk loon te onderhandelen en loondiscriminatie aan te vechten. Aan de beleidskant benadrukt de ILO dat de betrokkenheid van werkgevers- en werknemersorganisaties (opnieuw communicatie!) cruciaal is voor het succesvol implementeren van deze maatregelen en het elimineren van loondiscriminatie op de werkplek. Lees “Pay transparency legislation: Implications for employers’ and workers’ organizations.”
Waar kun je wetenschappelijke artikelen over loontransparantie vinden?
Ik begin vaak bij https://www.researchgate.net/. Dit is een uitgebreide database met onderzoeksartikelen. Je kunt meestal de samenvatting lezen en vaak de hele studie downloaden. https://scholar.google.com is een goede bron voor onderzoeken van universiteiten en instituten. Het combineert gratis en betaalde (gated) onderzoeken. Wees heel specifiek in je zoekopdracht, anders eindig je met duizenden documenten over loon (tip: gebruik “gelijke beloning” tussen aanhalingstekens om de resultaten te beperken).